تولید هوشمند با فناوری‌های صنعت 4

اولویت‌های اصلی کسب‌وکاری برای تولیدکنندگان، تقویت حاشیه سود و همزمان کاهش هزینه‌های عملیاتی است. برای انجام این کار، مدیران فناوری اطلاعات باید به دنبال راهکارهای صنعت 4 برای بسط و توسعه کارخانه‌های هوشمند باشند. تولید هوشمند با کمک فناوری‌های صنعت 4، عملیات‌های سازمان‌ها را در بسیاری از صنایع، سریع‌تر، ایمن‌تر، کارآمدتر و سودآورتر می‌کند. در چنین شرایطی رهبران پیشرو باید برای بهبود شفافیت زنجیره تامین، بازتخصیص منابع، برون‌سپاری عملیات تولید و مدرن‌سازی کارخانه‌های هوشمند خود تلاش کنند.  

‌‌ربات‌های هوشمند چگونه ساختار تولید را دگرگون می‌کنند؟

رفته‌رفته ربات‌های گران‌قیمت، حجیم و معمولی پیچ شده به کف کارخانه که قابل انطباق با کارخانه‌های هوشمند نیستند، جای خود را به ربات‌های درون‌لجستیک سازگار و خودکار به نسبت مقرون‌به‌صرفه داده‌اند. ربات‌های درون‌لجستیک هوشمند، ماشین‌هایی تخصصی هستند که با قابلیت‌ آگاهی هوشمند می‌توانند مستقل از انسان، فرایندهای خاصی را خودکار کنند. کاربردهای زیادی برای این ربات‌ها تعریف می‌شود، مانند خودکار کردن کارهای روزمره، حمل و نقل یا تحویل کارآمد مواد و شناسایی استعدادهای جدید برای جبران کمبود نیروی کار. شرکت‌های پیشرو، تحول استفاده از ربات‌های هوشمند درون‌لجستیک را برای کارامدتر کردن کارخانه‌های هوشمند خود پذیرفته‌اند. بر پایه پژوهش گارتنر در زمینه روندهای تولید هوشمند، حدود 71 درصد از تولیدکنندگان بعنوان بخش مهمی از نوآوری کارخانه هوشمندشان در حال پیاده‌سازی یا استفاده از ابزارهای خودکار هستند؛ آنها از ابزارهایی مانند ربات‌ها، وسایل نقلیه هدایت‌شونده خودکار (AGVs) و ربات‌های متحرک خودکار (AMR) برای رسیدن به این هدف استفاده می‌کنند. کارشناسان انتظار دارند تا سال 2026 حداقل 75 درصد از شرکت‌های بزرگ از نوعی ربات درون‌لجستیکی در کارخانه‌های خود استفاده کنند. علت این پذیرش سریع، تقاضای فزاینده برای افزایش فرایندهای خودکار باهدف کاهش هزینه‌ها و چیرگی بر محدودیت‌های نیروی کار در بخش تولید است.  

نقش‌هایی برای ربات‌های هوشمند

مدیران برای اینکه از قابلیت‌های ربات‌ها استفاده کنند باید بدانند کدام موارد استفاده از ربات‌های هوشمند به عملیات کسب‌وکاری آنها بیشتر مرتبط است. بررسی‌های گارتنر نشان می‌دهد، یک ربات هوشمند می‌تواند دست‌کم به 29 روش مختلف به عملیات تولید کمک کند. برای مثال، برخی از ربات‌های هوشمند می‌توانند بعنوان بالابر، کامیون یا لودرهای دستی خودران برای حمل و نقل کالا در محیط تولید کارخانه کار کنند یا به کارگران در چیدن کالاها در قفسه‌ها کمک کنند و یا در جابه‌جایی آنها از ربات به انسان همکاری داشته باشند. تولیدکنندگان می‌توانند سیستم‌های رباتیک خودکار مهندسی شده‌ای را پیاده‌سازی کنند که ارائه دهنده خدمات پردازش رباتیک هوشمند یا مراکز پردازش فشرده خودکار باشند یا حتی می‌توانند در انتقال مواد از یک ربات به ربات دیگر کمک کنند. ربات‌های هوشمند همچنین می‌توانند برای اهدافی مانند تحویل، تمیز کردن کف، ضدعفونی کردن، بازرسی یا اسکن بکار گرفته شوند. برخی دیگر می‌توانند بعنوان نرم‌افزاری برای اتصال ناوگان ربات‌ها تحت یک پلتفرم نرم‌افزاری مورد استفاده قرار بگیرند. این راهکارهای نرم‌افزاری نوآورانه، قابلیت‌های نظارت پیوسته و ردیابی موجودی کالاها در محیط کارخانه را به همراه دارند.  

مدیریت یکپارچه هوشمند زنجیره تولید با فناوری بینایی ماشین

مدیران فناوری اطلاعات می‌توانند کارخانه‌های هوشمند خود را با جمع‌آوری داده‌ها از ماشین‌های مجهز به دوربین‌های حسی هوشمند و فناوری بینایی ماشین بهینه‌سازی کنند. این فناوری با استفاده از هوش مصنوعی پیشرفته و یادگیری ماشین برای ارتباط داده‌ها، می‌تواند قابلیت رویت‌پذیری در زنجیره تامین، شناسایی مشکلات ریشه‌ای و ارائه شاخص کلیدی عملکرد (KPI) را در کارخانه‌ها ایجاد کند. فناوری بینایی ماشین با شناسایی مشکلات ریشه‌ای و نشان‌دادن فرصت‌هایی برای حل آنها، مسیر رسیدن به راهکارهای عملی از دل داده‌ها راه هموار می‌کند. به این ترتیب گزارش‌های لحظه‌ای درباره فرایندهای مهم تولید در اختیار مدیران اجرایی قرار می‌گیرند که افزایش بازده، کارایی و ایمنی کارخانه را دربر دارد و امکان پوشش‌دادن نقاط کوری را که در دسترس ربات‌های هوشمند نیستند را نیز فراهم می‌کند. یکی از چالش‌های اولیه در روند پیاده‌سازی راهکارهای فناورانه، تجزیه و تحلیل مقادیر زیادی از داده‌ها است که زمان زیادی از کارمندان می‌گیرد. در این زمینه هم هوش مصنوعی و یادگیری ماشین برای خودکارسازی روال کار و تجزیه و تحلیل داده‌ها، پاسخگوی این چالش است. موضوع دیگر اطمینان از اتصال اجزای فرایند تولید به وب و برخورداری از قابلیت دیدی فراتر از چهار دیواری کارخانه است. اگر فناوری بینایی ماشین به‌درستی اجرا شود مدیران می‌توانند دید همه‌جانبه‌ای نسبت به فرایندهای تولید داشته باشند و این بینش را نه‌تنها از درون کارخانه که از روی نحوه عملکرد زنجیره تامین به دست آورند. البته این امکان نیز وجود دارد که شرایطی مثل شکستن، جابه‌جاشدن یا مسدود شدن دوربین‌های حسی هوشمند در بخش تولید کارخانه مانع عملکرد صحیح هوش مصنوعی ‌شود. برای مثال، اگر وسیله نقلیه‌ای که وارد محوطه کارخانه می‌شود پلاکی پوشیده از خاک داشته باشد، فناوری بینایی ماشین قادر به شناسایی آن وسیله نقلیه نخواهد بود.  

گام نخست پیاده‌سازی راهکارهای تولید هوشمند

مدیران فناوری اطلاعات تولید باید با کنشگران زنجیره تامین خود همکاری کنند تا بدانند که کدام موارد استفاده از ربات‌های هوشمند و فناوری بینایی ماشین برای آنها مناسب‌تر است و بیشترین سود را برای کارخانه‌های هوشمندشان به همراه دارد. با توجه به موارد استفاده متعدد این فناوری‌ها، برای مدیران فناوری اطلاعات بسیار مهم است که به شکل همه‌جانبه‌ای به پیاده‌سازی این راهکارهای هوشمند رو بیاورند و از ارتباطات و شفافیت در کار خود مطمئن شوند. رهبران کسب‌وکارها نباید در پی گسترش کمّی کارخانه‌های هوشمند در بازه زمانی کوتاه باشند، زیرا این کار مستلزم توقف زیاد کار کارخانه برای آموزش فناوری‌های جدید به کارگران است. معرفی تدریجی این فناوری‌ها به کارگران فرصت می‌دهد تا آنها به تدریج با رویه‌های جدید سازگار شوند. نوآوری‌های فناورانه صنعت 4 پیشرفتی هیجان‌انگیز برای شرکت‌های تولیدی هوشمند است. با سرمایه‌گذاری روی ربات‌های درون‌لجستیکی هوشمند و فناوری بینایی ماشین، مدیران فناوری اطلاعات می‌توانند در عین کاهش هزینه‌ها و مبارزه با محدودیت‌های نیروی کار متوجه ظرفیت واقعی خودکارسازی فرایندهای کارخانه هوشمندشان شوند. کسانی که نتوانند مزایای این فناوری‌ها را درک کنند از گردونه رقابت عقب می‌مانند.   منبع: Forbes منتشر شده در 10 اردیبهشت 1403 در پایگاه خبری تیترکوتاه