اپراتور هوشمند انرژی؛ بستر فناورانه مدیریت مصرف انرژی
برپایه تعریف شرکت توانیر «اپراتور هوشمند انرژی با شناسایی رفتار مصرفی هر مشترک و تعامل موثرتر با مصرف‌کنندگان با ارائه راهکارهای ساده به اصلاح الگوی مصرف برق در کشور کمک می‌کند.» بر این اساس اپراتورهای هوشمند انرژی با بهره‌گیری از فناوری‌های مختلف مانند حس‌گرها و کنتورهای هوشمند برای جمع‌آوری داده‌های مصرف انرژی الگوریتم‌های هوش مصنوعی برای تحلیل کلان‌داده‌ها و پیش‌بینی مصرف و پلتفرم‌های نرم‌افزاری برای مدیریت و کنترل مصرف انرژی به مشتریان خود کمک می‌کنند تا مصرف انرژی خود را بهینه کرده و در نتیجه نگاوات بیشتری تولید کنند.نقش اپراتورهای هوشمند انرژی در تولید نگاوات
اپراتورهای هوشمند انرژی در قالب شرکت‌های هیبریدی (ترکیبی) حوزه مدیریت انرژی و فناوری اطلاعات با استفاده از دانش و فناوری‌های روز، به مشتریان خود کمک می‌کنند تا مصرف انرژی خود را بهینه کنند، این شرکت ها بعنوان بخشی از فعالیت‌ها و وظایف خود باید توانایی اجرای فعالیت‌ها و فرایندهای زیر را برای دستیابی به اهداف کاهش مصرف انرژی و در نتیجه تولید نگاوات داشته باشند:شناسایی پتانسیل صرفه‌جویی
اپراتورها با تحلیل داده‌های مصرف انرژی، نقاطی را که در آنها می‌توان انرژی را صرفه‌جویی کرد، شناسایی می‌کنند.ارائه راهکارهای بهینه‌سازی
پس از شناسایی نقاط صرفه‌جویی، اپراتورها راهکارهای فنی و مدیریتی مناسب برای کاهش مصرف انرژی ارائه می‌دهند.پیاده‌سازی راهکارها
اپراتورها در پیاده‌سازی راهکارهای بهینه‌سازی به مشتریان خود کمک می‌کنند.پایش و ارزیابی
اپراتورها پیوسته مصرف انرژی را پایش کرده و اثربخشی راهکارهای بهینه‌سازی را ارزیابی می‌کنند.تجارت نگاوات
اپراتورها می‌توانند نگاوات تولید شده مشتریان را خریداری کرده و در بازار انرژی به فروش برسانند.فناوری‌ها و راهکارهای تولید نگاوات
انرژی در بخش‌های مختلف زیست انسانی از صنایع مختلف تولیدی و خدماتی و تجاری تا بخش مسکونی مصرف می‌شود برخی از مهم‌ترین فناوری‌ها و راهکارهای تولید نگاوات در حوزه‌های مختلف مصرف انرژی با کمک اپراتور هوشمند انرژی به شرح زیر است:ساختمان‌ها
- سیستم‌های مدیریت هوشمند انرژی در ساختمان(EMS): این سیستم‌ها با نظارت بر مصرف انرژی در ساختمان، بهینه‌سازی مصرف را امکان‌پذیر می‌کنند.
- عایق‌بندی ساختمان‌ها: استفاده از مواد نارسانای گرما برای کاهش اتلاف انرژی از راه دیوارها، سقف و کف ساختمان.
- پنجره‌های دوجداره: این پنجره‌ها از اتلاف انرژی از راه شیشه‌ها جلوگیری می‌کنند.
- سیستم‌های گرمایش و سرمایش کم‌مصرف و هوشمند: سیستم‌های گرمایش و سرمایش کم‌مصرف و تعریف‌کردن سناریوهای هوشمند مدیریت و کنترل با تنظیم دما بر پایه نیازهای ساکنان با رویکرد کاهش مصرف انرژی.
- روشنایی‌های کم‌مصرف و هوشمند: استفاده از لامپ‌های کم‌مصرف و امکان تعریف سناریوهای هوشمند مدیریت و کنترل روشنایی‌ها با رویکرد کاهش مصرف انرژی.
صنعت
- سیستم‌های مدیریت هوشمند انرژی در صنایع: این سیستم‌ها با نظارت بر مصرف انرژی در بخش‌های مختلف فرایندهای صنعتی، بهینه‌سازی مصرف را امکان‌پذیر می‌کنند.
- موتورهای الکتریکی با راندمان بالا: جایگزینی موتورهای قدیمی با موتورهای جدید با بازدهی بالاتر.
- سیستم‌های بازیافت انرژی: بازیافت انرژی حرارتی و مکانیکی در فرایندهای صنعتی.
- کنترل فرایندهای صنعتی: بهینه‌سازی فرایندهای صنعتی برای کاهش مصرف انرژی.
- خودکارسازی سیستم‌ها: استفاده از سیستم‌های خودکار برای کاهش خطاهای انسانی و بهبود بهره‌وری انرژی.
حمل‌ونقل
- خودروهای برقی: جایگزینی خودروهای بنزینی با خودروهای برقی.
- حمل‌ونقل عمومی: تشویق به استفاده از حمل‌ونقل عمومی بجای خودروهای شخصی.
- دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی: ترویج دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی برای کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی.
تولید انرژی
- انرژی‌های تجدیدپذیر: استفاده از انرژی‌های خورشیدی، بادی، آبی و زمین گرمایی بجای سوخت‌های فسیلی.
سیاست‌های تشویقی نگاوات گرا
در کنار اپراتور هوشمند انرژی، لازم است، دولت برای تشویق تولید نگاوات و کاهش مصرف انرژی، سیاست‌های مختلفی را اتخاذ کند. بعنوان نمونه سازوکارهایی به شرح زیر:- یارانه‌ها و مشوق‌های مالی: ارائه یارانه برای خرید تجهیزات انرژی‌صرفه‌جو، نصب سیستم‌های خورشیدی و دیگر فناوری‌های کاهش مصرف انرژی.
- تسهیلات مالی: ارائه تسهیلات مالی با نرخ بهره پایین برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های کاهش مصرف انرژی.
- مقررات و استانداردها: وضع قوانین و استانداردهای الزامی برای بهبود بهره‌وری انرژی در ساختمان‌ها و صنایع.
- برنامه‌های آگاهی‌بخش و ترویجی: برگزاری دوره‌های آموزشی و ترویجی برای افزایش آگاهی عمومی در مورد اهمیت صرفه‌جویی در انرژی.
- بازارهای تجارت انرژی: ایجاد بازارهای تجارت انرژی برای خرید و فروش نگاوات.
- تشویق سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین: پشتیبانی از سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه فناوری‌های جدید برای کاهش مصرف انرژی.
