اولین مرحله در پیادهسازی یک شبکه اینترنت اشیا، بررسی کامل نیازها و اهداف اصلی بانک در استفاده از تجهیزات اینترنت اشیا است. شناسایی چالشها و فرصتهای کلیدی در عملیات بانک به ایجاد یک استراتژی مناسب کمک میکند. این مرحله برای تعیین اهداف و انتظارات روشن برای یکپارچهسازی IoT در بانکداری با عملیات مهم است و به بانک اطمینان لازم در بهرهگیری حداکثری از شبکه بالقوه را میدهد.
طراحی راهکار و نمونههای اولیه
وقتی چارچوب استراتژیک داشته باشیم، گام بعدی بر روی طراحی راهکارهای اینترنت اشیا متمرکز خواهد بود. باید ترکیب مناسبی از حسگرها، دستگاهها و گزینههای اتصال و ساخت یک معماری کارا از اینترنت اشیا انتخاب شود. نمونهسازی، بخشی جدانشدنی و حیاتی برای تعریف یک شبکه اینترنت اشیا موثر در عملیات است. بخصوص، داشتن مدلی ملموس برای ارائه، دید بهتری به ذینفعان میدهد و امکان بیشتری در اطمینان بخشیدن به آنها بوجود میآورد. این نمونهها باید مقیاسهای کوچکی از شبکه عظیم اصلی باشند و اکثر ارتباطات ضروری در آنها لحاظ شده باشند.
یکپارچهسازی و استقرار IoT در بانکداری
در مرحله یکپارچهسازی، دستگاهها و سامانههای اینترنت اشیا به دقت با زیرساختهای موجود بانک ادغام میشوند. هدف این فرایند به حداقل رساندن اختلال در عملیات درحال انجام است. در این مرحله، آزمایشهای مختلفی برای سنجش سازگاری فعالیتهای بانک با شبکه اینترنت اشیا انجام میشود تا از قابلیتهای عملیاتی شبکه نهایی و امنیت آن مطمئن شویم.
تجزیه و تحلیل دادهها و دستیابی به بینش
با استقرار شبکه اینترنت اشیا مسیر برای دریافت دادهها واقعی و مرتبط با عملیات بانکی باز میشود. تجزیه و تحلیل این دادهها به معنی دستیابی به بینشهای نابی از جزئیات مختلف عملیات بانک مانند رفتار مشتریان، وفاداری و رضایت آنها، نقاط ضعف و قوت عملیات و رخنههای امنیتی موجود است.
امنیت و انطباق IoT در بانکداری
باتوجه به حساسیت بالای عملیات بانکی، تضمین امنیت اکوسیستم اینترنت اشیا، کلیدیترین فعالیت در اطمینان از کارا بودن آن است. در این مرحله، انواع رمزگذاریها در انتقال داده، ایمنسازی نقاط پایانی و سازگاری سیستم با استاندارهای تعریفشده انجام میشود. توجه کنید که ارزیابی امنیت شبکه موضوعی ثابت و یک بار برای همیشه نیست، بلکه از لحظه طراحی آغاز و بصورت مستمر ادامه خواهد داشت.
نگهداری و تعمیر همراه با بهبود مستمر
پس از استقرار، تمرکز بر حفظ عملکرد کنونی و سازگاری سیستم با فناوریها و راهکارهای جدید است. نظارت منظم، عیبیابی و مدیریت کارا در بهروزرسانی شبکه اینترنت اشیا تضمینکننده نقش بهینهسازی اینترنت اشیا برای عملیات بانکی است. در این مرحله، تحلیل دادهها و تحقیق و توسعه در زمینه اتمسفر بانکی، از جمله فعالیتهای کلیدی در آگاهی از شیوههای موجود برای بهبود سیستم و اجرای آنها هستند.
مهمترین چالشهای پیادهسازی شبکه IoT در بانکداری
با وجود تمام مزایایی که شبکههای اینترنت اشیا برای صنعت بانکداری به ارمغان میآورند، آنها کانون تعریف چالشهای جدید و از جنس فناوری نیز هستند. طبق تحقیقات موجود در پایگاه Academia Edu، چالشهای اصلی برای پیادهسازی راهحلهای اینترنت اشیا در حوزه بانکداری شامل نگرانیهای امنیتی، مسائل نظارتی و نیاز به سرمایهگذاری قابلتوجه در فناوری و آموزش آن هستند.
امنیت و نگرانیهای حفظ حریم خصوصی
ادغام تجهیزات اینترنت اشیا در زیرساختهای بانکی چالشهای امنیتی پیچیدهای را به وجود میآورد. این تجهیزات اغلب به اهداف جدیدی برای مجرمان سایبری تبدیل میشوند؛ همانها که به دنبال استفاده از نقاط آسیبپذیری، نشت داده یا امکان دسترسی غیرمجاز به سیستم کنترل تراکنشها هستند.
به عنوان مثال، در سال 2017 حمله باتنت Mirai به این شبکهها، باعث بروز نگرانیهای جدیدی درباره شبکههای اینترنت اشیا شد. بانکها باید اطمینان حاصل کنند که پروتکلهای امنیتی قوی برای محافظت از اطلاعات حساس مشتریان و حذف اعتماد مشتریان خود به وجود آوردهاند. این تنها در صورتی امکانپذیر است که توسعه دهندگان به بهترین شیوههای طراحی شبکه اینترنت اشیا دسترسی داشته باشند.
مدیریت و تجزیه و تحلیل داده
دستگاههای IoT در بانکداری حجم عظیمی از دادهها را تولید میکنند و چالشهایی برای پردازش، ذخیرهسازی و تحلیل این داده به وجود میآورند. بویژه، در بخش هوشمندسازی بانکها به تحلیلهای بیشتر، عمیقتر و کاربردی نیاز دارند تا با حفظ امنیت عملیات خود، مزیت رقابتی نیز بوجود آورند.
یکپارچهشدن با سیستمهای موجود
بسیاری از بانکها فعالیتهای خود را از طریق سیستمهایی پیش میبرند که قابلیت کمی در سازگاری با تجهیزات اینترنت اشیا دارند. یکپارچهسازی راهحلهای اینترنت اشیا فرایند پیچیده و پرهزینهای است. این امر معمولا شامل تغییرات اساسی در زیرساختهای فناوری است. برای مثال، تعریف اپلیکیشنهای جدید، پلتفرمهای بانکداری آنلاین، خودپردازهای هوشمند، هوشمندسازی سیستم لجستیک و امنیت تراکنشهای بانکی همه نیازمند بهروزرسانی مستمر و انطباق با فناوریهای جدیدند.
رعایت مقررات
بخش بانکداری به شدت تحت نظارت سازمانهای دولتی است و الزامات سختگیرانهای برای حفاظت از داده، حریم خصوصی و امنیت داراییهای مشتریان برای آنها تعریف شدهاند. پیادهسازی شبکههای IoT در بانکداری باید با استانداردهایی مانند GDPR در مدیریت داده و حفظ حریم خصوصی مطابقت داشته باشد. از آنجاکه تجهیزات اینترنت اشیا میزان برداشت دادههای شخصی را بهشکل قابلتوجهی بالا میبرند، بانکها ملزماند تمهیدات لازم برای حفظ حریم خصوصی کاربران را اعمال کنند.
سرمایهگذاری اولیه
ایجاد شبکههای IoT در بانکداری بیشک با هزینههای بالا همراه است. بهویژه، اگر بانک زیرساخت و روندهای سنتی زیادی داشته باشد، به سرمایهگذاری بیشتری در بخش فناوری نیاز خواهد داشت. این سرمایهگذاری شامل هزینههای مرتبط با سختافزار، نرمافزار، یکپارچهسازی، تضمین امنیت، انطباق مداوم و آموزش کارکنان خواهد بود. برای بانکهای کوچکتر ممکن است چنین هزینههایی قابل پوشش نباشند و بانک مجبور به اتخاذ راهحلهای محدودی باشد که بهرهوری حداکثری را نتیجه نمیدهند.
مسائل امنیتی IoT در بانکداری
یکپارچهسازی دستگاههای IoT در بانکداری و زیرساختهای آن چالشهای امنیتی پیچیدهای را بوجود میآورند. آنها کانالهای بیشتری برای حضور آنلاین بانک تعریف میکنند و فعالیتهای بیشتری را در معرض خطرات آنلاین قرار میدهند. بنابراین، بانک باید تلاش مضاعفی در حفظ داراییهای دیجیتال خود داشته باشد. مهمتر اینکه، بانک موظف به تضمین امنیت دادههای مرتبط با مشتریان نیز هست و هر گونه نشت اطلاعاتی میتواند به معنی لطمه شدید به برند بانک و البته داراییهای مادی و معنوی مشتریان باشد.
منبع: sumatosoft.com
این مقاله 22 تیر 1404 بعنوان سرمقاله روزنامه صمت منتشر شده است.