با بکارگیری فناوری‌های شناختی در مسیر تحول دیجیتال سازمان‌ها، ظرفیت‌های گسترده‌ای در ارائه راهکارها، خدمات و محصولات مختلف ایجاد می‌شود. گام‌هایی که در ادامه تشریح می‌شوند، ارکان استقرار و استفاده از فناوری‌های شناختی را در سازمان ایجاد کرده و توسعه آنها را به انواع به‌روزتر و در اجزای بیشتری از سازمان ممکن می‌کنند. به بیان دقیق‌تر، دستیابی به دستاوردهای جدید در این حوزه، استفاده از راه‌حل‌های پلتفرم-محور، تعریف مدل‌های جدید کسب‌وکار و ایجاد تفکر نوآورانه در اجزای سازمان، اهدافی هستند که از مسیر توسعه فناوری با گام‌های زیر ممکن می‌شود.
1. پشتیبانی مدیران ارشد
قبل از هر گونه هدف‌گذاری و عملیاتی‌کردن فرایندها، مطمئن شوید که مدیران ارشد (در تمام واحدهای سازمان) آگاهی کافی از فناوری‌های شناختی و تحولی دارند که این فناوری‌ها در سازمان ایجاد می‌کنند. سپس از پشتیبانی و حمایت همه جانبه آنها در طراحی و اجرای مدل‌های جدید در تحول دیجیتال، کسب اطمینان کنید.
به‌طور خاص، مدیرعامل شرکت (یا هر مقام با قدرت اجرایی متناسب با آن) باید توسعه فناوری‌های شناختی را به مسئولیتی در سطح اجرایی تبدیل کند و مقیاس منابع متناظر با آن را ارتقا دهد. مدیران دیگر باید فناوری مورد نیاز در هر بخش از سازمان را شناسایی و مقدمات اجرای آنها را فراهم کنند.
2. بیاموزید و کشف کنید
مهم‌ترین عنصر در بکارگیری فناوری‌های جدید، یادگیری مستمر مبانی آنها و یافتن بخش‌هایی از سازمان است که نیاز و قابلیت استفاده از فناوری شناختی خاصی را در خود دارند. یافتن دریچه‌های ورود فناوری‌های شناختی به مدیران امکان می‌دهد که بتوانند تصمیم بگیرند که چه وقت باید رویکرد تحول دیجیتال کل سازمان (با محوریت فناوری‌های شناختی) را پیگیری کنند یا اینکه از این فناوری‌ها صرفا در ایجاد محصولات نوآورانه بهره بگیرند.
3. موارد استفاده احتمالی سازمان را مشخص کنید
پس از تشخیص نیازها، ظرفیت‌های تغییر را در سازمان بسنجید. در این سنجش، عناصر مدیریتی مانند حفظ مشتری، جذب مشتری‌های جدید و فرصت‌های رشد بازار محصولات را مدنظر قرار دهید. توجه کنید که فناوری‌های شناختی برای هر مسئله‌ای قابل اعمال نیست. در این زمینه موارد زیر را ارزیابی کنید:
- فناوری‌های شناختی قابلیت دوام و سازگاری با کدامیک از بخش‌های سازمان را دارد؟
- در کدام بخش‌ها و به چه دلیلی ارزش‌آفرین هستند؟
- در نهایت، کدام بخش‌ها یا فرایندها به فناوری‌های شناختی روز نیاز حیاتی دارند؟
جدول زیر حاوی پاسخ‌هایی کلی و کاربردی به این پرسش‌هاست:
| نوع ارزیابی | شاخص‌های تشخیص نیاز به فناوری‌های شناختی | مثال‌هایی از کاربرد |
| قابلیت دوام و سازگاری | • تمام یا بخشی از یک فعالیت، موقعیت شغلی یا کل یک فرایند به سطح کم یا متوسطی از مهارت و ادراک انسانی نیاز دارد • وجود مجموعه‌ای عظیم از داده‌ها • امکان تعریف تخصص‌ها در قالب قوانین |
• پردازش فرم‌ها، خدمات مشتری درجه یک، انجام عملیات انبارداری • توصیه‌های سرمایه‌گذاری، تشخیص‌های پزشکی، اکتشاف نفت و مواد معدنی • برنامه‌ریزی عملیات تعمیر و نگهداری |
| ارزش‌آفرینی | • از توانایی‌های شناختی یا آموزش کارگران استفاده کمی می‌شود • فرایندهای کسب‌وکار با هزینه‌های بالایی از نظر نیروی کار همراه است • مهارت کمیاب است؛ ارزش بهبود عملکرد بالا است |
• نوشتن گزارش سود شرکت؛ کشف الکترونیکی، خلبانی/ رانندگی • مدیریت استفاده از بیمه سلامت • تشخیص پزشکی؛ نظارت هوایی |
| حیاتی بودن | • عملکرد استاندارد صنعت مستلزم استفاده از فناوری‌های شناختی است • خدمت خاصی وجود دارد که نمی‌تواند تنها با تکیه بر نیروی انسانی انجام شود |
• توصیه‌های محصولات خرده فروشی آنلاین • تشخیص تقلب • تجزیه و تحلیل جریان‌های رسانه‌ای |
4. توانایی‌های شناختی خود را بشناسید
مشخص کنید کدام بخش از سازمان شما باید ایجاد قابلیت‌های شناختی را در ساختار خود از نو تعریف کند. به احتمال زیاد در این گام به یک مدل متمرکز بر تعالی سازمان نیاز خواهید داشت.
5. از اهرم قدرتمند مشارکت در اکوسیستم بهره ببرید
درباره گزینه‌هایی که در مشارکت با شرکت‌های فعال در اکوسیستمِ حرفه‌ای خود با آنها کار می‌کنید، بحث کنید. سعی کنید از پلتفرم‌های موجود بهره بگیرید. بویژه، با سازمان‌هایی همکاری کنید که فناوری‌های شناختی را به‌صورت بالفعل در سازمان خود به‌کار گرفته‌اند.
6. طراحی پروژه برای اثبات مفهوم
در قالب تیم‌های تعریف فناوری‌های شناختی برای سازمان، مدل‌های توصیفی در اثبات مفهوم را طراحی کنید.
7. موقعیت‌ها و رویکردهای ارزش‌آفرین را گسترش دهید
شاید این گام مهم‌ترین آنها در بین مراحل هفت‌گانه پیاده‌سازی فناوری‌های شناختی در سازمان باشد. پس از تثبیت فناوری، در صورت ارزش‌آفرینی آن، باید به گسترش فناوری شناختی به بخش‌ها و تیم‌های دیگر از سازمان پرداخت.
فناوری‌های شناختی جزو ارزش‌آفرین‌ترین ابزارهای سال‌های اخیر بوده‌اند و سازمان‌های زیادی را در طیف وسیعی از صنایع مختلف – چه از نظر سودآوری و چه از نظر بهینه‌سازی فرایندها – متحول کرده‌اند. اگر به دنبال برنامه‌ای برای تحول دیجیتال سازمان خود هستید، اکنون وقتش فرا رسیده است؛ در این برنامه، فناوری‌های شناختی باید نقشه راه را تعریف کنند و سایر راهبردها حول این هسته، مدل تحول دیجیتال را کامل کنند.
تخصص فناپ زیرساخت، بهره‌گیری از فناوری‌های نوپدید نظیر علوم و فناوری‌های شناختی در تحول دیجیتال سازمان است. کارشناسان ما در این مسیر همراه سازمان‌ها خواهند بود. با متخصصان فناپ زیرساخت مشورت کنید.
