همزاد دیجیتالی مدل شبیه‌سازی مجازی یک فرایند یا محصول واقعی است که در مهندسی، تولید و انواع فرایندهای عملیاتی و خدماتی دیگر به کار بسته می‌شود و روزبه‌روز کاربردهای متنوع‌تر و مؤثرتری در صنایع پیدا می‌کند. همزادهای دیجیتالی از حس‌گرهای اتصال یافته به نمونه اصلی در دنیای واقعی بهره می‌گیرند و با گردآوری و دریافت داده‌ها از نمونه اصلی، به شبیه‌سازی فرایندها و پیش‌بینی روندها در زمینه چگونگی کار نمونه واقعی کمک می‌کنند، آنها مانند یک نمونه آزمایشگاهی هستند که کارکرد نمونه واقعی محصولات یا خدمات شرکت را در شرایط مختلف نشان می‌دهند.
به کمک همزادهای دیجیتالی امکان پیش‌بینی شرایط مختلف و جلوگیری از بروز خسارت‌ها و همچنین بهینه‌سازی روندها در مورد قطعات، تجهیزات و فرایندهای مختلف بوجود می‌آید و به مدیران و برنامه‌ریزان سازمان در بهبود بهره‌وری و کاستن از هزینه‌های سازمان کمک شایانی می‌شود.
به این ترتیب نتیجه هر نوع تغییری پیش از اینکه روی نمونه اصلی پیاده بشود روی همزاد دیجیتالی مطالعه‌پذیر می‌شود و مدیریت راهبردی در شرایط خاص بهتر با هزینه کمتر و دقت بالاتری پیش می‌رود. این نوع همزادها، افزون بر امکان مدیریت تجهیزات فیزیکی، امکان کنترل چگونگی تعامل با سیستم و محیط واقعی را هم ممکن می‌کنند.
ابزار پیش‌بینی و تصمیم‌گیری برای اتفاقات آینده
ناسا از فناوری همزاد دیجیتالی برای حل مسئله نگهداری و تعمیر سیستم‌های فضایی استفاده می‌کند که دسترسی فیزیکی به آنها ممکن نیست. ناسا همچنین در حال ساخت ماشین‌ها و تجهیزات فضایی است که قابلیت شبیه‌سازی موقعیت و تصمیم درباره حرکت بعدی را بدون دخالت انسان، دارند.
ارزش راهبردی این فناوری زمانی بروز می‌کند که شرکت‌ها از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین استفاده می‌کنند، وقتی که داده‌ها پایه‌های اصلی تصمیم‌گیری‌ها هستند و مدیریت، وابستگی بسیاری به تحلیل آنها دارد. در چنین شرایطی، داشتن یک مدل شبیه‌سازی شده و قابل رؤیت، اتفاقی نوآورانه است که مدیران پیشرو از آن استقبال می‌کنند.
مزیت‌های بهره‌گیری از همزاد دیجیتالی
از مزیت‌های راهبردی همزادهای دیجیتالی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- با بهره‌گیری از همزاد دیجیتالی، شکست یک ایده، محصول یا فرایند پیش از اجرای آن مشخص می‌شود بنابراین هزینه‌های اجرای واقعی به مجموعه تحمیل نمی‌شود.
- بر پایه پژوهش بنیاد گارتنر، شرکت‌ها با استفاده از همزاد دیجیتالی می‌توانند 10 درصد بهره‌وری بیشتری از فعالیت‌های تجاری خود داشته باشند.
- با همزاد دیجیتالی امکان بهبود 30 درصدی در کاهش زمان طراحی، تولید و فروش محصولات ایجاد می‌شود.
- آزمون‌پذیری ایده‌های نوآورانه، بهره‌برداری از منابع طبیعی در صنایع مرتبط با انرژی و امکان‌سنجی سودآوری ریسک‌های تجاری از دیگر مزیت‌های همزاد دیجیتالی هستند.
- همزاد دیجیتالی امکان تغییرات دلخواه و بی‌شمار در طراحی برپایه بازخوردهای مشتری‌ها با سلیقه‌های مختلف را می‌دهد بنابراین این فناوری در بهبود سطح رضایت مشتریان کمک زیادی می‌کند.
اکنون شرکت‌های بزرگ دنیا، بویژه در بخش انرژی، روی همزادهای دیجیتالی سرمایه‌گذاری‌های کلانی می‌کنند. در واقع، بازار این فناوری بسرعت در حال رشد است و هر لحظه، شرکت‌ها و یا تمام یک صنعت خاص، به فهرست مشتریان این ابزار هوشمند کاربردی افزوده می‌شوند.
ضرورت بهره‌گیری از همزاد دیجیتالی در نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها
شاخص‌ها و شرایط پیچیده مدیریت نیروگاه‌ها، نیاز به استفاده از همزادهای دیجیتالی را برای اطمینان از عملکرد بهینه، در دسترس بودن و نگهداری تجهیزات با کمترین هزینه‌ها، بیشتر از هر زمان دیگری برجسته کرده است.
بر پایه گزارش امسال (2022 میلادی) آژانس جهانی انرژی تا سال 2050 میلادی (1429 خورشیدی) مصرف انرژی 50 درصد افزایش می‌یابد. از طرفی، انرژی‌های تجدیدناپذیر مسئول تولید 70 درصد از گازهای گلخانه‌ای هستند. شرکت‌های فعال در حوزه انرژی برای کاهش این تاثیرات منفی زیر فشار زیادی هستند از همین رو شرکت‌های پیشرو در استخراج و انتقال انرژی، از همزادهای دیجیتالی، بعنوان پیشران‌های فناوری در افزایش میزان بهره‌وری استفاده می‌کنند. این ابزار کاربردی، بطور ویژه به شرکت‌های فعال در حوزه استخراج و انتقال نفت، گاز و انرژی کمک می‌کند با پیش‌بینی دقیق از آینده و بررسی معایب و مزایای فعالیت‌ها، در مسیر توسعه گام بردارند.
داده‌های مرتبط با آب و هوا، رطوبت، میزان تقاضا، ترکیب سوخت و بسیاری از اطلاعات دیگر، خوراک اصلی همزاد دیجیتالی می‌شوند که با دریافت این ورودی‌ها، به مدیران امکان گزینش بهینه‌ترین روش‌ها و بهترین تصمیم‌ها را می‌دهند.
روند رو به رشد گرم‌شدن زمین، سازمان‌های حامی محیط زیست و نهادهای کنشگر بین‌المللی در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و.. را وادار کرده که حساسیت بیشتری بر صنایع فعال در حوزه انرژی داشته باشند تا بهره‌وری آنها در وضعیت بهینه قرار بگیرد، در همین راستا برآورد شده است که تا سال 2050 میلادی (1429) شرکت‌ها و حتی کشورهایی که قابلیت سازگاری با اصول محیط زیستی را ندارند از گردونه استخراج، تولید و انتقال نیرو خارج می‌شوند.
همزادهای دیجیتالی از موفق‌ترین ابزارهای فناوری هستند که به صنایع مرتبط با انرژی امکان می‌دهند با جریان بهینه‌سازی روز دنیا همراه شوند و ضمن دریافت استانداردهای جهانی، افزایش بهره‌وری شرکت را در فعالیت‌های صنعتی رقم بزنند.
همزاد دیجیتالی، راهکاری برای کاهش سهم ایران در تولید کربن
نگاهی به تازه‌ترین گزارش سازمان ملل درباره آخرین وضعیت تغییر اقلیم در جهان و همچنین آمارهای وضعیت سرانه انتشار دی‌اکسید کربن، از رتبه هفتم ایران در تولید گازهای گلخانه‌ای نظیر دی‌اکسیدکربن خبر می‌دهد.
مقصر عمده این وضع، ناسازگاری طراحی صنایع سنگین و همچنین صنایع نیروگاهی و پالایشگاهی ما با الزامات زیست محیطی امروز جهان و بهره‌وری پایین تجهیزات بومی است. جالب است بدانید ما در این رتبه در جایگاه بالاتری از ژاپن و آلمان هستیم. با توجه به الزامات محیط زیستی برآمده از توافق پاریس و برنامه‌ریزی اغلب کشورهای جهان برای کاهش سهم از تولید کربن، بهره‌گیری از فناوری‌های روز و به‌ویژه هوشمندسازی و تحول دیجیتال برای بهره‌وری بالاتر در صنایع، بزودی به الزامی برای کشور تبدیل خواهد شد.
ارائه راهکارهای سازمانی مبتنی بر هوش مصنوعی و همزاد دیجیتالی، متناسب با الزامات انقلاب صنعتی چهارم برای کنترل و مدل‌سازی هوشمند تجهیزات صنعتی در نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها و دیگر مراکز تولیدی در بستر اینترنت اشیا، حوزه تخصصی فعالیت شرکت دانش بنیان فناپ زیرساخت است.
در مسیر سیاستگذاری کلان صنایع و سازمان‌ها برای بهره‌مندی از مزایای همزاد دیجیتال و ارائه راهکارهای سازمانی بومی برای بهبود مدیریت و ارتقای بهره‌وری سازمان خود با متخصصان فناپ زیرساخت مشورت کنید.
